Trzustka to jeden z niezwykle ważnych narządów naszego ciała, który odpowiada za metabolizm cukrów oraz trawienie białek i tłuszczów. Narząd ten narażony jest na występowanie wielu chorób, które mogą mieć poważne konsekwencje. Jedną z nich jest ostre zapalenie trzustki. To stan, któr wymaga specjalistycznego leczenia oraz hospitalizacji. Sprawdźmy czym charakteryzuje się ta choroa i jakie dolegliwości powinny nas zaniepokoić. Odpowiemy również na pytanie czy trzustka może się zregenerować oraz w jaki sposób o nią zadbać.
Co warto wiedzieć o zapaleniu trzustki?
Trzustka jest niezwykle ważnym elementem, dzięki któremu układ trawienny radzi sobie z trawieniem oraz skutecznie rozkłada węglowodany. Czasem, w wyniku naszego stylu życia dochodzi do rozwoju stanu zapalnego. Może być on ukryty przez wiele lat i nie dawać dolegliwości, jednak często mamy do czynienia z ostrym przebiegiem będącym poważnym zagro
OZT a PZT
W tym miejscu warto zaznaczyć, że choroba ta może mieć zarówno przewlekły jak i ostry przebieg. W przypadku PTZ czyli przewlekłej postaci choroby mamy do czynienia ze stanem zapalnym, który utrzymuje się przez długi czas i doprowadza do uszkodzenia miąższu trzustki a tym samym upośledzenia wydzielania enzymów trzustkowych oraz insuliny. Choroba spowodowana jest nadużywaniem alkoholu ale mogą ją wywołać również nieodpowiednia dieta, otyłość czy przyjmowane leki.
OTZ czyli ostry przebieg choroby najczęściej występuje w wyniku nadmiernego spożyciu alkoholu, choć może być również skutkiem kamicy żółciowej. W tym przypadku dolegliwości bólowe pojawiają się nagle i są bardzo nasilone. Co ważne, może mieć dwie formy – obrzękową oraz martwiczą (której często towarzyszą również krwawienia.
Ostre zapalenie trzustki – objawy
Jak wspominaliśmy OZT to schorzenie, które może mieć nagły i intensywny przebieg. Warto więc wiedzieć jakie są jego objawy, ponieważ trzustka to często dość lekceważony przez pacjentów organ i zazwyczaj kojarzą oni swoje dolegliwości z innymi elementami układu pokarmowego. Co więc powinno nas zaniepokoić? Przede wszystkim nagły i mocny ból brzucha, który może promieniować do pleców. Ból ten najczęściej pojawia się w nadbrzuszu, w lewej, górnej części brzucha, towarzyszy mu również uczucie pełności. Poza tym pacjenci najczęściej pojawiają się również nudności i wymioty, które nie przynoszą pacjentowi żadnej ulgi. Chory może mieć gorączkę, żółtaczkę mogącą sugerować pęknięcie pęcherzyka żółciowego oraz tachykardię, czyli zaburzony rytm pracy serca. Nietypowe objawy zapalenia to również zaburzenia świadomości.Dolegliwości bólowe mogą ulegać nasilaniu podczas badania palpacyjnego.
Jak wygląda leczenie szpitalne? Możliwe powikłania
Ostre zapalenie trzustki jest stanem stanowiącym zagrożenie zdrowia a nawet życia pacjenta. Niezbędne jest uzyskanie szybkiej pomocy lekarskiej a najczęściej również leczenia szpitalnego. W znaczącej większości przypadków stan zapalny udaje się opanować a czas hospitalizacji wynosi od kilku do kilkunastu dni. Warto jednak pamiętać o tym, że w przypadku 20 procent pacjentów dochodzi do ciężkiego przebiegu choroby, w wyniku którego uszkodzeniu ulegają inne narządy takie jak wątroba czy pęchęrzyk żółciowy. W takiej sytuacji hospitalizacja może wynosić nawet kilka tygodni.
Po przyjęciu na oddział szpitalny niezbędna jest dokładna diagnostyka, która obejmuje wykonanie badań takich jak: lipidogram, oznaczenie poziomu amylazy w moczu, badania elektrolitów, kreatyniny i mocznika oraz stężenie glukozy we krwi. Co równie ważne, bardzo często korzysta się również z diagnostyki obrazowej np. badania ultrafonograficznego.
Jeśli nie zostanie wdrożone odpowiednie leczenie choroba ta może doprowadzić do powstania szeregu powikłań, wśród których wymienić możemy między innymi krwotoki z przewodu pokarmowego, ciągłe wzdęcia i nudności, przetoki zewnętrzne i wewnętrzne a także torbiele wypełnione płynem, które mogą występować zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz organu. Poważnym powikłanie jest również martwica, która może zostać dodatkowo zakażona bakteryjnie co stwarza poważne zagrożenie dla życia pacjenta.
Regeneracja trzustki i rekonwalesencja
Przejdźmy więc do odpowiedzi na najważniejsze pytanie a więc: jak długo regeneruje się trzustka. W zależności od przebiegu schorzenia oraz ogólnego stanu pacjenta powrót do prawidłowego działania trzustki występuje po kilku tygodniach a nawet miesiącach. Leczenie opiera się na podawaniu leków przeciwbólowych oraz uzupełnianiu elektrolitów. W przypadku występujących powikłań często decyduje się również o wdrożeniu antybiotyków. Organizm pacjenta potrzebuje środków wpływających na łagodzenie objawów oraz wspomagających wydzielanie enzymów. W tym czasie całkowicie ogranicza się nie tylko alkohol i inne używki ale także ilość tłuszczu w posiłkach. Rekonwalescencja jest procesem żmudnym, dlatego pacjent musi przygotować się na całkowitą zmianę swoich nawyków.
Chora trzustka – jak możemy pomóc trzustce się zregenerować?
Wiemy już o tym, że przyczyną wystąpnienia choroby trzustki może być nadużywanie alkoholu oraz złe nawyki żywieniowe. Dlatego też aby móc szybciej wrócić do formy musimy zadbać o restrykcyjną dietę oraz zmianę swoich przyzwyczajeń i zachowań. Wiele zależy oczywiście od rodzaju choroby trzustki oraz przebiegu choroby, niemniej jednak podstaweowe zalecenia są bardzo podobne.
Jeśli choroba rozwinęła się w efekcie częstego spożywania alkoholu musimy mieć świadomość, że konieczne będzie jego odstawienie. W przypadku zaawansowanego stadium choroby musimy zrezygnować z niego całkowicie, jeśli zaś rokowania są dobre wówczas możemy zdecydować się na unikanie alkoholu i jedynie okazjonalne sięganie po niewielkie ilości.
Kolejnym niezwykle ważnym elementem jest dieta lekkostrawna, która często określana jest również dietą trzustkową. Jakie są jej założenia? Przede wszystkim należy spożywać małe posiłki 5-7 razy dziennie. Produkty powinny być poddawane obróbce termicznej oraz podawane w temperaturze pokojowej. Pacjent powinien ściśle pilnować zaleceń dietetycznych i spożywać przede wszystkim produkty o dużej zawartości białka. Wskazany jest również niskotłuszczowy sposób przyrządzania posiłków a więc ich gotowanie na parze lub pieczenie. Należy zrezygnować ze smażenia potraw na tłuszczu.
Zaleca się spożywanie drobiu i wędlin drobiowych, unikania zaś czewonego mięsa. Dozwolone są również chude ryby takie jak np. dorsz czy okoń. Pacjent do swojego jadłospisu może dołaczyć również chude twarogi oraz oddłuszczone produkty mleczne. Dozwolone jest spożywanie pieczywa czy płatków zbożowych. Jeśli zaś chodzi o ziemniaki – najlepiej spożywać je w postaci puree lub gotowanych w mundurkach.
W tym miejscu warto wspomnieć również, że wiele osób zastanawia się czy stosować dostępne bez recepty preparaty oraz zioła na trzustkę takie jak np. dziurawiec. Ich przyjmowanie nie powinno mieć negatywnego wpływu na stan zdrowia pacjenta i mogą pomóc w szybszej regeneracji narządu, niemniej jednak warto być ostrożnym. Przed podjęciem decyzji o zażywaniu jakichkolwiek środków należy skonsultować się z lekarzem.